انواع استفاده شاعران از شعر یا متن اثر شاعران دیگر
آذراوغلو:
درود بر دوستان و اهل قلم و شعر دوستان
استفاده از متن اثر دیگران در شعر یا متن ادبی روشها و انواع گوناگونی دارد که در اینجا با شرح کامل آورده میشود که بیشتر به این خاطر که معنی سرقت ادبی را کامل یاد بگیریم البته این متن توسط دوست دیگری گردآوری شده که بنده در اینجا از متن ایشان استفاده کردم تا دیگر دوستان نیز از این روشنگری استفاده نمایند.
استقبال چیست؟
استفاده از وزن، ردیف و قافیه های دیگر شاعران را استقبال می گویند
توارد چیست؟
مانند بودن شعر دو شاعر هم در لفظ هم در معنا، بدون اطلاع داشتن هیچ کدام از یکدیگر
عقد چیست؟
به نظم درآوردن نثر دیگران
مصالته چیست؟
مصالته یعنی اینکه شاعر شعر دیگری را بدون تغییر و لفظ یا معنی به خود نسبت دهد
انتحال چیست؟
انتحال یعنى به تمام و کمال سخن دیگرى را بر خود بستن
تضمین چیست؟
یعنی یک بیت از شاعر دیگر را برای تحکیم بخشیدن و اثبات حرف خود آوردن که باید با علامتی خاص مشخص شود
تلمیح چیست؟
یعنی اشاره به یک داستان، آیه، روایت، اتفاق معروف یا یک فرهنگ و یا هرچیزی که مخاطب عام با آن آشنا باشد
اما سرقت ادبی چیست؟
مورد اول: استقبال
استقبال اگر به قصد آموزش باشد بسیار پسندیده است یعنی یک شاعر از یک وزن و ردیف و قافیه یک شاعر بزرگ خوشش آمده و برای آموزش و پیشرفت از آن استفاده می کند که بسیار پسندیده است
اگر هم برای آموزش نباشد و صرف مورد پسند واقع شدن باشد هم مشکلی ندارد
اما
اگر از مثلا پنجاه غزل یک شاعر سی مورد آن استقبال باشد قابل قبول نیست نشان دهنده ی این است که خود شاعر ذهن خلاقی برای استفاده از ردیف و وزن وقافیه های خودش نداشته است
در استقبال داستان وزن با ردیف و قافیه کمی متفاوت است چون اوزان معروف و خوب غزل محدود هستند و ایرادی نیست که چند شعر در یک وزن گفته شود اما استفاده ی بیش از حد از ردیف و قافیه های دیگر شاعران سرقت نیست ولی ضعف شاعر را می رساند
مورد دوم: توارد
توارد هم هیچ مشکلی ندارد
اما
توارد اتفاقی ست نادر. آیا شاعری میتواند ادعا کند که مثلا از پنجاه غزل بنده ده توارد اتفاق افتاده است؟ خیر
برای هر شاعر در طول زندکی اش شاید یکی دو مورد اتفاق افتاده باشد که اجتناب ناپذیر است
مورد سوم: عقد
به هیچ وجه سرقت محسوب نمی شود شایسته است که نام نویسنده ذکر شود.
مورد بعدی: مصالته
این مورد هم مثل موارد دیگر است که گاهی بیتی انقدر معروف است که اکثر شعرا از آن استفاده می کنند و شایسته است که با علامت خاصی مشخص شود اما اگر بیتی به قدری معروف بود که نیازی به علامت نداشت اگر شاعری بدون علامت هم از آن استفاده کرد ایرادی ندارد
اما
در این مورد هم شاعر نباید زیاده روی کند. در صورت مشاهده تعداد بالا از مصالته باز هم شاعر نقص نواوری و ابداع خود را رسانده است
مورد بعدی : انتحال
که این مورد واضحا سرقت ادبی می باشد
مورد بعدی: تضمین
از صنایع ادبی است و حتما باید از علامت خاصی مثل پرانتز یا گیومه استفاده شود
مورد آخر تلمیح:
از صنایع ادبی به حساب می آید که اگر اشاره به آیه ای یا شعر یا مورد معروفی بود بهتر است از علامت استفاده شود